Lohalaharana amin’ny kolikoly ny mpitondra

misahana ny ady amin’ny kolikoly na ny PAC (Pole Anti-Corrumption) ny talata 30 mey lasa teo, ka nivoitra fa ireo mpikambana ao anatin’ny fahefana mpanatanteraka sy fahefana mpanao lalàna no maro an’isa natao fanadihadiana teo anivon’ny PAC. Mitana ny laharana faharoa ireo mpisehatra amin’ny fambolena sy ny fiompiana, raha toa ka ireo Tale sy mpiandraikitra ny asam-panjakana no mitana ny laharana fahatelo. Mitana ny laharana faha-efatra kosa ireo mpandraharaha. Nahatratra 316 ho an’ny Parquet Premier degré Antananarivo ny raharaha niditra, 1346 ny olona voarohirohy ka ny 1110 no nahazo fahafahana vonjimaika, 112 ambany fanaraha-mason’ny Fitsarana, 124 naiditra am-ponja vonjimaika, araka ny tatitry ny PAC hatrany. Nahatratra 35,700 miliara Ar na manodidina ny 80 tapitrisa dolara latsaka eo raha atao amin’ny vola vahiny ireo volana niditra teo amin’ny PAC mikasika ny fanodinkodinam-bolam-panjakana. Mikasika ny fitoriana kosa, 10,1% ny fitoriana mivantana voaray ; 12,7% avy any amin’ny Polisy nasionaly ; 21,2% avy any amin’ny zandarimariam-pirenena ; 53,8% avy any amin’ny Bianco ; 0,6% avy any amin’ireo sampan-draharaha manokana na «adminisitration spécialisée» ; 1,6% avy amin’ireo zokiolona mpitsara mpanao famotorana. Mikasika ireo antontan-taratasin’ady avy amin’ny PAC nalefa any amin’ireo mpanao fandihadiana noho ny fandikan-dalàna kosa, dia miisa 132 no nalefa teny amin’ny Bianco ka 7 no niverina. 105 no nalefa teny zandarimariam-pirenena ka ny 12 no niverina ; 73 nalefa teny amin’ny polisim-pirenena ka 10 no niverina ; ary 3 kosa nalefa teny amin’ny Sampan-draharaha manokana ka tsy nisy niverina. Misokajy toy izao kosa ireo karazana heloka : 27% fanaparam-pahefana ; 14,8% kolikoly manome; 12,8%kolikoly mandray, 13,2% ny hosoka sy fampiasana hosoka ; ary 9,7% kosa ny fanodinkodinana volam-panjakana.
MENA NY TONDRO, MIAINGA AVY ANY AMBONY NY OHATRA RATSY…
Manamafy aloha izany itony tatitra itony fa tena mbola mena ny tondro mikasika ny kolikoly eto Madagasikara. Manamarina ny tatitry ny World Justice Project vao herinandro lasa fa anisan’ireo firenena 10 voalohany ahitana kolikoly be indrindra i Madagasikara, izay eo amin’ny laharana faha-134 amin’ny firenena 142, ary tsy nahazo isa afatsy 0,27. Tsy mifanalavitra amin’io ihany koa ny filaharana sy ny naoty momba ny tondro ho an’ny kolikoly na IPC navoakan’ny Transparency International ny janoary teo, fa eo amin’ny laharana faha-145 amin’ny 180 isika ho an’ny 2023, ary tsy nahazo naoty afatsy 25/100. Manasarotra ny ady amin’ny kolikoly dia ireo mpanapaka eto amin’ny Firenena no lohalaharana, raha tarafina amin’ity tatitra ity fotsiny dia ny mpitondra, ny mpikambana amin’ny andrim-panjakana mpanao lalàna,… Raha ara-politika ohatra , firifiry ireo olona ambony teo aloha nanana dosie maloto saingy mirotsaka ho kandida depiote mba hialokalofana amin’ny zo tsy azo henjehina ?
Toky R
Sary fanehoana